Een piesend konijn en een wit kleed
Ons konijn mag vaak loslopen in de tuin en niet in huis. Zodra hij de kans krijgt piest ie namelijk op mijn witte kleed. Steevast. Heel irritant. Gelukkig werkt de vlekkenspray van HG.
Ik heb op internet opgezocht wat je moet doen tegen dat wanstaltige konijnengedrag. En dat is vooral niet straffen. Geen schop geven dus, geen plantenspuit erop. Nee, je moet hem ‘faciliteren’ stond er. Zorgen dat daar waar ie piest een bakje met korrels staat om te kunnen plassen. Stelletje mafkezen: faciliteren……
Hij bekijkt het maar, onze Bobo. Hij mag dus alleen nog buiten loslopen. Maar dit advies brengt mij wel op het thema van mijn blog. Na een heerlijk coronaweekje vrij kom ik opnieuw tot inzicht dat veranderen echt heel moeilijk is. Haast onmogelijk. Voor konijnen. En ook voor ons. Hoe kunnen we onszelf “faciliteren”?
Gaat de wereld anders zijn na corona?
Want dat is de grote verandering waar iedereen het over heeft, of op hoopt. De mediawereld gonst ervan. Zouden we wat leren van corona? Milaan overweegt autoluwe zones te realiseren. De Fransen willen mensen fietsles gaan geven. De stikstofdoelstellingen worden mogelijk al eind dit jaar behaald. De luchtvervuiling is aantoonbaar minder. Er is (eindelijk) meer en nadrukkelijke aandacht voor het belang van goede zorg. En dan het onderwijs! In het onderwijs zijn mega bevindingen gedaan, door onderwijzers zelf en ook door ouders.
Kinderen die verloren zijn zonder school en ook kinderen die het eigenlijk veel beter doen zonder school. Leraren die nu kunnen ‘zoomen’ en ‘teamen’ en ‘webexen’. Is het huidige systeem wel goed genoeg? Of moeten we veranderen?
Fantastisch. Naast de zwarte kant van corona dus ook winst!
Toch maken veel mensen zich zorgen. In talkshows wordt met veel drama gevraagd: zullen we ooit nog dit of ooit nog dat…. De wereld zal noooooit meer hetzelfde zijn (eyeroll).
Natuurlijk zullen we dat!
Mijn negatiefste kijk en grootste vrees is dat de wereld, zodra er een vaccin is, terugschiet in oeroude patronen. Stress, gejaagdheid, individualisme, winstbejag, materialisme en oneindige globalisering. Niet omdat wij mensen zo slecht zijn. Althans, het merendeel niet (echt). Wel omdat veranderen heel erg lastig is. De enige kans om verandering te laten slagen is als je de noodzaak voelt en de winst ziet. En daarnaast worden we, net als konijnen, gefaciliteerd om weer in die oude wereld te kruipen. Money, money, money (ik hoor weer een liedje).
Terwijl dit juist het moment, of in elk geval één moment, is om veranderingen door te voeren.
De BIG BANG in mijn leven
Ben zelf een aantal keer echt enorm veranderd. Trouwens op een moment dat mijn neuroplasticiteit hoog was. Zo denk ik terug aan “de grote omslag”. Ik was 14 jaar. Kort haar, bril, stekels en klein van stuk. Puberteit was redelijk laat. Ik was onopvallend, verlegen maar wel grappig. Dat redde mijn leven in HAVO 1 en 2. Ik durfde wel eens iets grappigs te zeggen. In de les. Had het daarna wel heel warm, altijd.
Ik ben nooit uitzonderlijk gepest. Ik was gewoon onopvallend, niet belangrijk. Mensen zagen mij gewoon niet. Hadden geen last van me en ook geen interesse in me. De populaire “chicks” lieten mij links liggen. En de boys waren toen….zeker nog niet geïnteresseerd. Ik was dat zat. Zomaar opeens, op een dag. Ik had toen mijn bril even afgedaan tijdens een avond op schoolkamp. En wat mascara opgedaan. En iemand zei toen achteloos: “jij ziet er eigenlijk best leuk uit…”
Ik besloot om te veranderen. Om van verlegen extravert te worden, van lelijk naar aantrekkelijk (naar mijn eigen maatstaven) en van onzeker naar assertief. Ik voelde noodzaak en had al gezien welke winst dat zou opleveren.
Blind maar gelukkiger door het leven
Kan dat? Ja, dat kan, het is me ook gelukt. Mijn transformatie ging in razend tempo. Ik stopte mijn bril elke ochtend in mijn jaszak wanneer ik in de schuur mijn fiets pakte. Deed make-up op mijn ogen. Op de tast door het leven. Ik herinner me nog dat mijn vriendin altijd riep naar wie ik “hoi” moest roepen want ik zag niks. Ik ging roken en stond bij de stoere gasten. Ik ging uit en dronk mijn eerste puberdrankje. Er zouden er nog vele volgen.
Op mijn 15e gebeurde er een wonder in mijn leven. In mijn dagboek staat een grote vlag en een lofrede aan mijn oma uit Vries. Zij schonk elk kleinkind 500 gulden. En dit keer zei ze er expliciet bij: “je mag zelf weten wat je er mee doet. Het hoeft niet op de spaarrekening.”Ik was waanzinnig blij, ik kan me nu nóg herinneren hoe ik bijna explodeerde van geluk. Weet je wat ik ermee deed?
Ik kocht contactlenzen. Ik zag nu naar wie ik “hoi” moest roepen. Ik lachte terug naar leuke jongens, maakte lol en kreeg meer vrienden en vriendinnen. Ik kreeg ook minder vaak de opmerking “ben je saggerijnig” naar mijn hoofd. Die kwam steevast omdat ik zo ingespannen om me heen moest turen (zonder bril) en daardoor een wat serieuze uitdrukking kreeg. Nu kreeg ik vaak te horen: “wat heb je een mooie ogen.”
Ik ging uit, ik kreeg aandacht, ik kreeg vriendjes, aanbidders, een gebroken hart of 5 en kwam dus in de scene van “populair”. Mijn grootste bevindingen: veranderen kan dus echt én het leven is heel erg gebaseerd op de ‘buitenkant’. Heb ik nog jaren onbewust mee geworsteld. Nu zie ik dat als gegeven. “Blonds” do have more fun en ja: je krijgt vaak meer gedaan als je er leuk uitziet en een snelle babbel hebt. Hard, onrechtvaardig en bruut eerlijk.
Ik bedenk me nu dat ik me daarom zo stoor aan mensen die de buitenkant zo belangrijk vinden. Terwijl ik er zelf briljant in ben geworden. Al zeg ik het zelf… Daarover later meer. Wellicht toch in een boek.
De opbrengst
Door mijn “big bang” heb ik één ding waanzinnig goed geleerd: flexibel zijn en me aanpassen. Dat gebeurde ook in de liefde. Ik werd bijvoorbeeld hartstochtelijk verliefd op D. D was van de stevige rock. Faith no more, Lynyrd Skynyrd. Interessant, nieuw en ik volgde. Ik had namelijk geleerd om me altijd te transformeren. Het meisje te worden wat ik dacht dat mijn grote liefde wilde. Ik hield dus al snel ook van Faith no more, en van T-shirts met doodskoppen en spikes om mijn armen. En na D kwam A. En na A kwam I. En na I kwam weer een D. En ik transformeerde gewoon steeds mee. Ik was dat meisje dat zij dachten dat ik was. Ging natuurlijk steeds mis. Dat lag aan mij.
Want onder die flexibele laag, werd altijd vroeg of laat het andere meisje zichtbaar. Dat rustige onopvallende, dat thuisblijven ook leuk vindt en die soms grappig is. Maar die wilden ze helemaal niet. Klopte niet met het beeld dat ik zo vakkundig had neergezet.
Ik had natuurlijk gewoon mijzelf moeten zijn. Dat kwam pas jaren erna. Tot de dag van vandaag verander ik steeds weer een beetje meer naar mijzelf. Dat gebeurt omdat ik het wil, omdat het mij wat oplevert. Ik faciliteer mijzelf daarin. Hoe? Haha, door extreem veel reflectie en vragen. Mijn brein, ons brein, wordt echter steeds minder plastisch. Dus je vermogen tot verandering neemt wel af. Wanneer je niet uitkijkt.
Ok, individuele veranderingen die geloof ik dus wel, maar verandert corona de hele wereld?
De weg terug
We zullen meer videobellen i.p.v. afspreken. Gewoon omdat dat meteen winst oplevert en we worden optimaal gefaciliteerd door bestaande systemen. Wat ook helpt, is dat we nog wel even blijven thuiswerken. Hoe langer je in een verandering zit, hoe beter je deze automatiseert tot nieuw gedrag.
Vliegtickets en reizen zullen duurder worden. Omdat dat economisch anders niet haalbaar is. Wellicht helpt dat een beetje aan schonere lucht maar in 2023 gaan we weer op volle kracht vooruit. Omdat het geld oplevert. En uit eten zal ook wel effe een paar knaken kosten. Die hebben wat in te halen natuurlijk.
Maar echt veranderen zal de wereld niet. Want we willen niet dat het ons (te veel) moeite en geld kost, dat we minder te besteden hebben, dat we dan duurdere vakanties moeten betalen et cetera….
Ik leef zelf nu met de dag en heb mijn zorgen uitgezet. Verschillende mensen gaven mij feedback en zeiden afgelopen weken: “houd het vast Cleef, ga de ratrace niet in, ook niet als het je weer aangeboden wordt.” Ik knikte braaf. En daarna zeiden ze steevast met een beetje sarcasme: “ik zal je er nog wel eens aan herinneren”. Later dacht ik daar nog over na. Ik realiseer me dat dat geen enkele zin heeft. Niet een ander moet mij eraan herinneren. Ik moet het zelf doen. Net als toen ik 14 was en een ander imago wilde krijgen. En dat is echt lastig. Een voorbeeldje:
Oude patronen
Ik had afgelopen week een weekje vrij. Eén van mijn nieuwe voornemens is: vrij = vrij. Dat had ik nooit. Ik werk feitelijk elke dag of avond nog wel even. Op dinsdag belde er een klant. Wilde toch een virtuele workshop bespreken. Leek hem eerst niets maar was nieuwsgierig n.a.v. een voorstel van mij. Kun je even videobellen erover? NU? Euhm, ik zou met mijn zoon gaan fietsen.
Ik zei: “ja, tuurlijk.”
En stelde mijn zoon teleur. Net als vroeger.
Gosh, wat een doos ben ik, realiseerde ik me later. Kan toch gewoon vragen of het ook morgen kan. Omdat ik even met mijn zoon wil fietsen? Maar dat doe ik niet. Vind ik dan niet professioneel ofzo.
Het zit in me. Extreem flexibel en klant minded. Komt door mijn “big bang”. Is soms ook leuk aan mij. En soms irritant. Het gaat me dan oprecht niet om de handel. Het is gedrag dat ik een beetje moet gaan bijslijpen. En dat kost tijd, maar het gaat me wel lukken. Zonder opeens niet meer klantgericht te zijn of ambtelijke neigingen te krijgen. Dat beloof ik.
Dus: de weg terug is niet moeizaam?
Voor de wereld wel denk ik. Voor mijzelf: Ik begin vast.
“You can’t change the world but you can change yourself “
Geleend van Tony, uit de serie “After life”. Een echte aanrader op Netflix